عدم قطعیت

توضیحات

در جلسه هجدهم هوش مصنوعی استاد انصاری با عنوان «عدم قطعیت»، مباحث علمی نظریه احتمال تدریس می‌شود. دو مطلب مهم در این جلسه مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرند: 1) نظریه احتمال 2) استقلال متغیرها. ابتدا در مورد عمل در شرایط غیرقطعی صحبت می‌شود. عامل‌ها در محیط های غیرقطعی و مشاهده پذیر جزئی نیاز به رویارویی باعدم قطعیت دارند؛ عامل‌ها در این محیط‌ها معمولاً به صورت قطعی نمی‌دانند در چه حالتی از محیط قرار دارند. عامل حل مسئله در فصل چهارم و عامل مبتنی بر دانش در فصل هفتم برای حل مشکل عدم قطعیت، همه حالاتی که عامل ممکن است در آن قرار داشته باشد را تحت عنوان حالت باور ذخیره و تعقیب می‌کردند. اما این رویکرد مشکلات جدی دارد: 1) این رویکرد همه حالات ممکن را فارغ از غیرمحتمل بودن رخداد آن در نظر می‌گیرد. 2) گاهی هیچ پلنی که تضمین کند در هر حالتی به هدف می‌رسد وجود ندارد اما عامل باید کاری انجام دهد. در محیط های پیچیده معمولاً به دلیل عدم قطعیت استفاده از قوانین منطق برای استنتاج ممکن نیست. نظریه ی احتمال ابزاری برای نمایش میزان باور عامل به جملات است؛ عدم قطعیت به کمک نظریه ی احتمال خلاصه می‌شود. لذا در ادامه این جلسه مفاهیم نظریه احتمال ارائه می‌شود. به مجموعه ی همه ی جهان‌های ممکن فضای نمونه (Ω) گفته می‌شود. تابعی که مقدار احتمال رخداد هر یک از جهان‌های ممکن را مشخص می‌کند، مدل احتمال نام دارد. این تابع باید شرایط خاصی داشته باشد که در ادامه بیان می‌گردد. سپس توزیع احتمال با مثال شرح داده می‌شود. پس از آن احتمال شرطی و توزیع شرطی ارائه شده و مفهوم نرمال‌سازی (Normalization) تدریس می‌شود. سپس قانون ضرب در توزیع شرطی و تعمیم آت مورد بررسی قرار می‌گیرد. آنگاه قانون بیز و کاربرد آن با یک مثال و یک تست با حل تشریحی مورد بحث واقع می‌شود. سپس مبحث استقلال متغیرها بررسی می‌گردد. در انتها استقلال شرطی با چند مثال شرح داده می‌شود.